ಅಮಾನತುಗೊಂಡಿರುವ 97 ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದ ಸಂಸದರ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಲೋಕಸಭೆ ಬುಧವಾರ ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ (ಎರಡನೇ) ಸಂಹಿತೆ, ಭಾರತೀಯ ನಾಗರಿಕ ಸುರಕ್ಷಾ (ಎರಡನೇ) ಸಂಹಿತೆ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಸಾಕ್ಷ್ಯ (ಎರಡನೇ) ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು.
ಈ ಮಸೂದೆಗಳು ಭಾರತೀಯ ದಂಡ ಸಂಹಿತೆ (ಐಪಿಸಿ), ಅಪರಾಧ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾ ಸಂಹಿತೆ (ಸಿಆರ್ಪಿಸಿ) ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಸಾಕ್ಷ್ಯ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.
ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಮೂರು ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು ಆಗಸ್ಟ್ 11 ರಂದು ಸಂಸತ್ತಿನ ಮುಂಗಾರು ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ ಸಂಹಿತಾ, ಭಾರತೀಯ ನಾಗರಿಕ ಸುರಕ್ಷಾ ಸಂಹಿತಾ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಸಾಕ್ಷ್ಯ ಮಸೂದೆ, 2023 ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗಿತ್ತು.
ನಂತರ ಅವುಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪರಿಶೀಲನೆಗಾಗಿ ಬ್ರಿಜ್ ಲಾಲ್ ನೇತೃತ್ವದ ಗೃಹ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಇಲಾಖೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಂಸದೀಯ ಸ್ಥಾಯಿ ಸಮಿತಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಯಿತು, ಅದು ನವೆಂಬರ್ 10 ರಂದು ತನ್ನ ವರದಿಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿತ್ತು.
ಸಮಿತಿಯ ಸಲಹೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡುವ ಬದಲು, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಆಗಸ್ಟ್ 11ರಂದು ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿತು. ಸಂಸದೀಯ ಸ್ಥಾಯಿ ಸಮಿತಿಯು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತೆ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿತ್ತು.
ಮರುದಿನ, ಸರ್ಕಾರವು ಮಸೂದೆಗಳ ಇತ್ತೀಚಿನ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯನ್ನು ಮತ್ತೆ ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ಪ್ರತ್ಯೇಕ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಮತ್ತೆ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕೇಂದ್ರ ಗೃಹ ಸಚಿವ ಅಮಿತ್ ಶಾ ವಿವರಿಸಿದರು.
ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ (ಎರಡನೇ) ಸಂಹಿತೆಯು ಈಗ 358 ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಮಸೂದೆಯ ಮೊದಲ ಆವೃತ್ತಿಯು 356 ಸೆಕ್ಷನ್ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು, ಅದರಲ್ಲಿ 175 ಸೆಕ್ಷನ್ಗಳು ಭಾರತೀಯ ದಂಡ ಸಂಹಿತೆ (ಐಪಿಸಿ) ಆಧರಿಸಿದ್ದರೆ , 22 ಸೆಕ್ಷನ್ಗಳನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು 8 ಹೊಸ ಸೆಕ್ಷನ್ಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗಿತ್ತು.
ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ತಡೆಹಿಡಿದಿದ್ದ 'ದೇಶದ್ರೋಹ' ಅಪರಾಧವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಶಾಸನಕ್ಕೆ ಇದೇ ರೀತಿಯ ನಿಬಂಧನೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸೆಕ್ಷನ್ 152 ಭಾರತದ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ, ಏಕತೆ ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರತೆಗೆ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಕೃತ್ಯಗಳನ್ನು ಶಿಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.
ಜಾತಿ, ಭಾಷೆ ಅಥವಾ ವೈಯಕ್ತಿಕ ನಂಬಿಕೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಐದು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರ ಗುಂಪು ಸಂಘಟಿತ ಅಪರಾಧ, ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಕೊಲೆ ನಡೆಸುವುದನ್ನು ಅಪರಾಧಗಳನ್ನಾಗಿ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಭಾರತೀಯ ನಾಗರಿಕ ಸುರಕ್ಷಾ (ಎರಡನೇ) ಸಂಹಿತಾ ಈಗ 531 ಸೆಕ್ಷನ್ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮೊದಲ ಮಸೂದೆಯು 533 ಸೆಕ್ಷನ್ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ 150 ಅನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಣೆಯ ನಂತರ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾ ಸಂಹಿತೆಯಿಂದ (ಸಿಆರ್ಪಿಸಿ) ಪಡೆಯಲಾಯಿತು, ಹಿಂದಿನ ಸಿಆರ್ಪಿಸಿಯ 22 ಸೆಕ್ಷನ್ಗಳನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು 9 ಸೆಕ್ಷನ್ಗಳನ್ನು ಹೊಸದಾಗಿ ಸೇರಿಸಬೇಕಾಗಿತ್ತು.
ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಸಂಹಿತೆಯು ಕ್ಷಮಾದಾನ ಅರ್ಜಿಗಳಿಗೆ ಕಾಲಮಿತಿ, ಸಾಕ್ಷಿಗಳ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ವಿಧಾನಗಳಿಗೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡುವಂತಹ ಹೊಸ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆ ನಾಂದಿ ಹಾಡಿದೆ. ಏಳು ವರ್ಷ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಬಹುದಾದ ಅಪರಾಧಗಳಿಗೆ, ವಿಧಿವಿಜ್ಞಾನ ತನಿಖೆಯನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಮತ್ತೊಂದು ಮಹತ್ವದ ನಿಬಂಧನೆ ಸಾರಾಂಶ ವಿಚಾರಣೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತದೆ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಶಿಕ್ಷೆಯು ಮೂರು ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಮೀರದ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ. ಕಾನೂನು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಈ ಸುವ್ಯವಸ್ಥಿತಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯು ನ್ಯಾಯವನ್ನು ತ್ವರಿತಗೊಳಿಸುವ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಇದಲ್ಲದೆ, ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಕಾನೂನು ವಿವಿಧ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ಅಂಶಗಳಿಗೆ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ಸಮಯ ಮಿತಿಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಮೊದಲ ವಿಚಾರಣೆಯ 7 ದಿನಗಳ ಒಳಗೆ ಪೊಲೀಸರು ತಮ್ಮ ಚಲನ್ ಅನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಮುಂದೆ ಹಾಜರುಪಡಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಆದೇಶಿಸುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಆರೋಪ ಪಟ್ಟಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ 90 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ತನಿಖೆಯನ್ನು ಮುಕ್ತಾಯಗೊಳಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಕಾನೂನು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ವಿಶೇಷವೆಂದರೆ, ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿದ ತೀರ್ಪುಗಳನ್ನು 30 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಘೋಷಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ.
ಭಾರತೀಯ ಸಾಕ್ಷ್ಯ ಮಸೂದೆಯು ಬದಲಾಗದೆ ಉಳಿದಿದೆ ಮತ್ತು 170 ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ, 23 ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಭಾರತೀಯ ಸಾಕ್ಷ್ಯ ಕಾಯಿದೆಯಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ, 1 ವಿಭಾಗವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹೊಸದು, ಮತ್ತು 5 ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ವಿಶೇಷವೆಂದರೆ, ರಮೇಶ್ ಬಿಧುರಿ ಮತ್ತು ನಿಶಿಕಾಂತ್ ದುಬೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಕೆಲವು ಸಂಸದರು ಐಪಿಸಿಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 377 ಅನ್ನು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ತೊಡೆದು ಹಾಕಿದ್ದನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಪರಿಚಯಿಸಲು ಆಗ್ರಹಿಸಿದ್ದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅಂತಹ ಯಾವುದೇ ತಿದ್ದುಪಡಿಯನ್ನು ಗೃಹ ಸಚಿವರು ಸೂಚಿಸಲಿಲ್ಲ.
ಮಸೂದೆಗಳ ಮೊದಲ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದಾಗ ಲೋಕಸಭೆಯನ್ನುದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದ ಅಮಿತ್ ಶಾ, ಮೂರು ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು 18 ರಾಜ್ಯಗಳು, 7 ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು, ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಹೈಕೋರ್ಟ್ಗಳ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು, 22 ಕಾನೂನು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು, 142 ಸಂಸದರು, 270 ಶಾಸಕರು ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಸಾರ್ವಜನಿಕರೊಂದಿಗಿನ ಸಮಾಲೋಚನೆ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಈ ಪ್ರಯತ್ನವು ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಡೆಯಿತು ಮತ್ತು ಒಟ್ಟು 158 ಸಭೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.
ಈ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ಅಮಾನತುಗೊಂಡ 97 ಸಂಸದರ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಇಂದು ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸುವ ಮೊದಲು, ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಕೂಲಂಕಷ ಪರಿಶೀಲನೆಯು ದಂಡನಾತ್ಮಕವಲ್ಲದ. ಆದರೆ, ಎಲ್ಲರಿಗೂ ನ್ಯಾಯವನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸವೆಡೆಗೆ ಗಮನ ಹರಿಸಿದೆ ಎಂದು ಶಾ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ಭಾಷಣದ ವೇಳೆ ಹೇಳಿದ್ದ ತಮ್ಮ ನಿಲುವನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದರು.
ಈ ಮಸೂದೆಗಳು ಭಾರತವನ್ನು ಪೊಲೀಸ್ ರಾಜ್ಯವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಕಳವಳಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ ಸಚಿವರು, ಪೊಲೀಸರಿಗೆ ಕೆಲವು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಅಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಕೆಲವು ಅಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ಸಹ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ್ದರು. "ಪೊಲೀಸ್ ರಾಜ್ಯವಾಗುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಈ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಗುತ್ತಿದೆ" ಎಂದು ಶಾ ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು.
[ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಲಾದ ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು ಓದಿ]