ಜುಲೈ 25 ರಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ 9 ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಪೀಠವು ಮಿನರಲ್ ಏರಿಯಾ ಡೆವಲಪ್ಮೆಂಟ್ ಅಥಾರಿಟಿ ವಿ. ಸ್ಟೀಲ್ ಅಥಾರಿಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಈ ತೀರ್ಪಿನಲ್ಲಿ ಖನಿಜಗಳ ಮೇಲೆ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸಲು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಅಧಿಕಾರವಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿತ್ತು.
ಆಗಸ್ಟ್ 14 ರಂದು ಪೀಠವು ಸದರಿ ತೀರ್ಪು ಪೂರ್ವಾನ್ವಯವಾಗಿ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿತು. ಮೂಲ ತೀರ್ಪು ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟೀಕರಣವು ಹಣಕಾಸಿನ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿದ್ದ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ನಿರಾಳತೆ ತಂದಿವೆ.
ಇದು ರಾಜ್ಯಗಳ ಆದಾಯ ಮತ್ತು ಆದಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ರಾಜ್ಯಗಳ ಅಧಿಕಾರದ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಮತ್ತೆ ಮುನ್ನೆಲೆಗೆ ತರುತ್ತದೆ.
ರಾಜ್ಯಗಳ ಆರ್ಥಿಕ ಇಕ್ಕಟ್ಟು
ಒಟ್ಟಾರೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆದಾಯದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಗಳು ನ್ಯಾಯಯುತ ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗವು ಗಮನಿಸಿದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್‌ಗಳು ಸುಮಾರು 32% ಕೇಂದ್ರ ತೆರಿಗೆಗಳನ್ನು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಿದೆ. ಇದು ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗವು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ 41% ಕ್ಕಿಂತ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ರಾಜ್ಯಗಳು ಪ್ರಮುಖವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುವ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ಹಣವನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಎರಡು ರೀತಿಯಿಂದ ತೊಂದರೆಯಾಗಿದೆ.
ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಕೊರತೆಯಿದೆ. ಇದು ಮಿತಿಮೀರಿದ ವೆಚ್ಚದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ಅವರ ಅಗತ್ಯಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಹಣವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದಿರಬಹುದು . ಕಾರಣ ಏನೇ ಇರಲಿ, ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ರಾಜ್ಯಗಳು ತಮ್ಮ ಹಣಕಾಸಿನ ಸಲುವಾಗಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಮೊರೆ ಹೋಗುವುದನ್ನು ನಾವು ನೋಡುತ್ತೇವೆ. ಕರ್ನಾಟಕವು 18,171 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳ ಬರ ಪರಿಹಾರ ನಿಧಿಗಾಗಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ರಿಟ್ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿರುವುದು ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಇನ್ನೊಂದು ಉದಾಹರಣೆಯೆಂದರೆ, ಹಣವನ್ನು ಎರವಲು ಪಡೆಯುವ ರಾಜ್ಯಗಳ ಅಧಿಕಾರದ ಮೇಲಿನ ನಿರ್ಬಂಧವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ ಮತ್ತು ಸುಮಾರು 13000 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಕೋರಿ ಹಣವನ್ನು ಎರವಲು ಪಡೆಯಲು ಅನುಮತಿ ಕೋರಿ ಕೇರಳ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಮೊರೆ ಹೋಗಿದೆ.
ಎರಡನೆಯದಾಗಿ, ರಾಜ್ಯಗಳ ಆದಾಯದ ದೊಡ್ಡ ಭಾಗವು ದರಗಳು ಮತ್ತು ಹೇರುವ ವಿಧಾನದ ಮೇಲಿನ ನಿಯಂತ್ರಣವು ರಾಜ್ಯಗಳ ಕೈಯಲ್ಲಿಲ್ಲದ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಬರುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕೇಂದ್ರ ನಿಧಿಯಿಂದ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕರಣ ಮತ್ತು GST. ಈ ಹಣವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಮೂಲಕ ರಾಜ್ಯಗಳು ಲಾಭ ಪಡೆದರೂ ಸಹ, ರಾಜ್ಯಗಳು ತೆರಿಗೆಗಳ ಶಾಸನ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, ಅಂದರೆ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಲಯಕ್ಕೆ ಸಬ್ಸಿಡಿ ನೀಡುವುದು ಅಥವಾ ಕೆಲವು ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಣೆ ಮಾಡುವುದು.
ಖನಿಜಗಳ ತೆರಿಗೆಯ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ
ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ನಾವು ಖನಿಜಗಳ ತೆರಿಗೆಯ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನೋಡಬಹುದು.
ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ, ಅನುಚ್ಛೇದ 246 ಮತ್ತು ಏಳನೇ ಅನುಸೂಚಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ನಡುವಿನ ಶಾಸನದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಹಂಚಿಕೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಅನುಚ್ಛೇದವು ಕಾನೂನು ರಚನೆಯ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿ ಒಕ್ಕೂಟಕ್ಕೆ ಆದ್ಯತೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಅದೇ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ, ರಾಜ್ಯಗಳು ಅಧಿಕಾರ ಹೊಂದಿರುವ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಏಳನೇ ಅನುಸೂಚಿಯ ಪಟ್ಟಿ II ರಲ್ಲಿ, ನಮೂದು 50 ಖನಿಜ ಹಕ್ಕುಗಳ ಮೇಲೆ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸಲು ರಾಜ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗಕ್ಕೆ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಅಧಿಕಾರವು ಏಳನೇ ಅನುಸೂಚಿಯ ಪಟ್ಟಿ I ರ ನಮೂದು 54 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಖನಿಜಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಸಂಸತ್ತು ಮಾಡಿದ ಯಾವುದೇ ಕಾನೂನಿಗೆ ಅಧೀನವಾಗಿದೆ. ಆ ಷರತ್ತಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತು ಈಗಾಗಲೇ ಗಣಿ ಮತ್ತು ಖನಿಜಗಳ (ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣ) ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು (“ಗಣಿ ಕಾಯಿದೆ”) ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದೆ.
ಗಣಿ ಕಾಯಿದೆಯು ರಾಯಧನದ ಬಗ್ಗೆ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಗಣಿ ಕಾಯಿದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 9 ಹೊರತೆಗೆಯಲಾದ ಖನಿಜಗಳ ಮೇಲೆ ರಾಯಧನವನ್ನು ವಿಧಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮಿನರಲ್ ಏರಿಯಾ ಡೆವಲಪ್ಮೆಂಟ್ ಅಥಾರಿಟಿ ವಿ. ಸ್ಟೀಲ್ ಅಥಾರಿಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದಲ್ಲಿ ಮೂಡಿದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಹೀಗಿತ್ತು:
- ಗಣಿ ಕಾಯಿದೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ರಾಯಧನವನ್ನು ವಿಧಿಸುವುದು ಖನಿಜಗಳ ಮೇಲಿನ ತೆರಿಗೆಗಳ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆಯೇ?
- ಗಣಿ ಕಾಯ್ದೆಯಿಂದಾಗಿ ಖನಿಜಗಳ ಮೇಲೆ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವ ರಾಜ್ಯಗಳ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಕಸಿದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆಯೇ?
- ಪಟ್ಟಿ II ರ ನಮೂದು 50 ರ ಹೊರತಾಗಿ, ಭೂಮಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅದೇ ಪಟ್ಟಿಯ ನಮೂದು 49 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಖನಿಜ ಭೂಮಿಗಳ ಮೇಲೆ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸಲು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಅಧಿಕಾರವಿದೆಯೇ?
- ತೆರಿಗೆಯ ಅಳತೆಯು ಹೊರತೆಗೆಯಲಾದ ಖನಿಜಗಳ ಮೌಲ್ಯವಾಗಿದ್ದರೆ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ನಮೂದು 49 ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದೇ?
ಭಾರತದ ಅಟಾರ್ನಿ ಜನರಲ್ ಮತ್ತು ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟದ ಪರವಾಗಿ ಭಾರತದ ಸಾಲಿಸಿಟರ್ ಜನರಲ್ ಅವರು ಗಣಿ ಕಾಯಿದೆಯಡಿ ವಿಧಿಸಲಾದ ರಾಯಧನವು ಖನಿಜಗಳ ಮೇಲಿನ ತೆರಿಗೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಆವರಿಸಿದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ರಾಜ್ಯಗಳು ಈಗಾಗಲೇ ಗಣಿ ಕಾಯಿದೆಯಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸಲಾದ ರಾಯಧನಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ತೆರಿಗೆಗಳನ್ನು ವಿಧಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ವಾದಿಸಿದರು.
ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ರಾಜ್ಯಗಳು ಖನಿಜಗಳು ಮತ್ತು ಖನಿಜಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಭೂಮಿಗೆ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವ ವಿವಿಧ ಕಾನೂನುಗಳು ಮಾನ್ಯವಾಗಿವೆ ಎಂದು ವಾದಿಸಿದರು.
ರಾಯಧನ ಎಂದರೇನು?
ರಾಯಧನ ಎಂದರೆ ರಾಜನ ಹಕ್ಕು - ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಜುರಾ ರೆಗಾಲಿಯಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗಣಿಗಾರಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ರಾಯಧನವು ಖನಿಜ ಭೂಮಿಯ ಬಾಡಿಗೆ
ಇದರ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು:-
ಎ. ಇದು ಖನಿಜಗಳ ಮಾಲೀಕರಿಗೆ ಮಾಡಿದ ಪಾವತಿ.
ಬಿ. ಶಾಸನಬದ್ಧ ಒಪ್ಪಂದವು ರಾಯಧನದ ಮೂಲ.
ಸಿ. ಖನಿಜಗಳನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯುವ ಸವಲತ್ತು ನೀಡುವುದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಕೊಡಬೇಕಾದ ದುಡ್ಡು ರಾಯಧನ.
ಡಿ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ರಾಯಧನವು ಹೊರತೆಗೆಯಲಾದ ಖನಿಜದ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಗುತ್ತಿಗೆಯನ್ನು ಮೂಲೆಗುಂಪು ಮಾಡದಂತೆ ಮತ್ತು ಖನಿಜ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ನಿಷ್ಫಲವಾಗಿ ಇಡದಂತೆ ಗಣಿ ಗುತ್ತಿಗೆದಾರ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲು ಡೆಡ್ ರೆಂಟ್ - ಖನಿಜಗಳನ್ನು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಮಾಡದಿದ್ದರೂ ಸಹ ಪಾವತಿಸಬೇಕಾದ ಬಾಡಿಗೆ - ಅಳವಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ . ಡೆಡ್ ರೆಂಟ್ ರಾಯಧನಕ್ಕೆ ಪರ್ಯಾಯ.
ತೆರಿಗೆಯ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು
ತೆರಿಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವೆಚ್ಚದ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಸರ್ಕಾರ ಆದಾಯ ಪಡೆಯುವ ವಿಧಾನ. ತೆರಿಗೆಯ ಅಧಿಕಾರವು ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವದ ಅತ್ಯಗತ್ಯ ಮತ್ತು ಅಂತರ್ಗತ ಗುಣಲಕ್ಷಣ.
ಕಮಿಷನರ್, ಹಿಂದೂ ರಿಲಿಜಿಯಸ್ ಎಂಡೋಮೆಂಟ್ ಮದ್ರಾಸ್ ವಿ. ಶ್ರೀ ಲಕ್ಷ್ಮಿಇಂದ್ರ ತೀರ್ಥ ಸ್ವಾಮಿಯರ್ ಆಫ್ ಶಿರೂರ್ ಮಠ್[3] ಎಂಬ ಹಳೆಯ ತೀರ್ಪಿನಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಈ ಕೆಳಗಿನ ತೆರಿಗೆ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದೆ:-
ಎ. ಇದು ಕಡ್ಡಾಯ ಮತ್ತು ತೆರಿಗೆದಾರರ ಒಪ್ಪಿಗೆಯಿಲ್ಲದೆ ಇದನ್ನು ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಬಿ. ತೆರಿಗೆಯು ತೆರಿಗೆದಾರರಿಗೆ ಯಾವುದೇ ವಿಶೇಷ ಲಾಭವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸದೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಮಾಡಿದ ಹೇರಿಕೆ.
ಸಿ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಹೊರೆಯ ಭಾಗವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಹೇರುವಿಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣವು ತೆರಿಗೆದಾರರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಸವಲತ್ತು ಪಡೆಯಲು ಪಾವತಿಸಿದ ಬೆಲೆ, ತೆರಿಗೆ ಅಥವಾ ಶುಲ್ಕವಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ, ರಾಯಧನ ತೆರಿಗೆಯಲ್ಲ.
ಹಿಂದಿನ ತೀರ್ಪುಗಳು
ಹಿಂದೆ ಹಲವಾರು ಉಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ರಾಯಧನವು ತೆರಿಗೆಯ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದವು. ಮೈಸೂರು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಕೂಡ ಲಕ್ಷ್ಮಿನಾರಾಯಣ ಮೈನಿಂಗ್ ಕಂ ವಿರುದ್ಧ ತಾಲೂಕು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮಂಡಳಿಯಲ್ಲಿ ಅದೇ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮೈಸೂರು ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯತ್ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಮಂಡಳಿಗಳ ಕಾಯಿದೆ, 1959 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ವಿಧಿಸಲಾದ ಪರವಾನಗಿ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿದೆ.
ಇದಾದ ನಂತರ ಇಂಡಿಯಾ ಸಿಮೆಂಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ವಿ. ತಮಿಳುನಾಡು ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ಏಳು ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಪೀಠವು ಪಟ್ಟಿ II ರ ನಮೂದು 49 ರಲ್ಲಿ ವಿಧಿಸಲಾದ ಖನಿಜ ಹೊಂದಿರುವ ಭೂಮಿಗೆ ರಾಯಧನವು ತೆರಿಗೆಯ ಆಧಾರವಾಗಿರಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಘೋಷಿಸಿತ್ತು.
ಆದರೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಆ ತೀರ್ಪಿನ ಪ್ರಸಕ್ತ ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿ ಹೇಳಿದೆ:-
"ರಾಯಧನ ಒಂದು ತೆರಿಗೆ... … ಖನಿಜ ಹಕ್ಕುಗಳ ಮೇಲಿನ ರಾಯಧನವು ತೆರಿಗೆಯಲ್ಲ ಅದು ಭೂಮಿಯ ಬಳಕೆಗೆ ಪಾವತಿಸುವ ಹಣ.”
ಈ ತನ್ನೆದುರಿಕೆಯ ನುಡಿ ಮುದ್ರಣ ದೋಷವೇ ಎಂದು ಕೆಲವರು ಅನುಮಾನಿಸಿದರು.
ಆದರೆ ಈ ತೀರ್ಪು ಕಾನೂನಿನ ಘೋಷಣೆಯಾಗಿದ್ದು ಖನಿಜಗಳು ಮತ್ತು ಖನಿಜಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವ ರಾಜ್ಯಗಳ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಈ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲಾಗಿತ್ತು.
ಹಲವು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಸ್ಟೇಟ್ ಆಫ್ ವೆಸ್ಟ್ ಬೆಂಗಾಲ್ ವಿ. ಕೇಸೋರಾಮ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀಸ್ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ಮತ್ತೊಂದು ಏಳು ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಪೀಠವು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಹೊಂದಿರುವ ಜಮೀನುಗಳ ಮೇಲಿನ ಕಿರುತೆರಿಗೆಯ ಸಿಂಧುತ್ವವನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ರಾಯಧನದ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸದಿದ್ದರೂ, ರಾಯಧನವು ತೆರಿಗೆಯಲ್ಲ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಗಮನಿಸಿತು. ಇಂಡಿಯಾ ಸಿಮೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿನ ತೀರ್ಪು ಮುದ್ರಣ ದೋಷದಿಂದ ಉಂಟಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಕಾನೂನಿನ ಸರಿಯಾದ ಘೋಷಣೆಯಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಬಾರದು ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹೇಳಿತು.
ಎರಡು ಏಳು ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಪೀಠಗಳ ತೀರ್ಪುಗಳ ನಡುವಿನ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ನೀಡುವ ಅಗತ್ಯತೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಮಿನರಲ್ ಏರಿಯಾ ಡೆವಲಪ್ಮೆಂಟ್ ಅಥಾರಿಟಿ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ಒಂಬತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಪೀಠವು ಪರಿಗಣಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು.
ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ನಿಬಂಧನೆಗಳ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ
ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಕಾರದ ಮಿತಿಗಳು
ಏಳನೇ ಅನುಸೂಚಿಯ ಪಟ್ಟಿ I ರ ನಮೂದು 54 ರಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ಅಧಿಕಾರವು ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಹೊರತು ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವಲ್ಲ. ತೆರಿಗೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ನಮೂದುಗಳು ಇತರ ನಮೂದುಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಅಧಿಕಾರವು ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಎಂ ಪೀ ವಿ ಸುಂದರರಾಮಯ್ಯರ್ & ಕೋ. v. ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದೆ.
ಹಿರಿಯ ವಕೀಲ ಶ್ರೀ ಹರೀಶ್ ಸಾಳ್ವೆ ಅವರು ಏಳನೇ ಅನುಸೂಚಿ ಪಟ್ಟಿ II ರ 50 ನೇ ನಮೂದು ವಿಶೇಷವಾಗಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾನೂನಿಗೆ ಅಧೀನಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ರಾಜ್ಯಗಳ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಮಿತಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಆದರೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಅವರ ವಾದವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿತು.
ಪಟ್ಟಿ I ರ ನಮ್ಮೂದು 97 ರಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರವು ಉಳಿಕೆ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಚಲಾಯಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸಲು ಕೇಂದ್ರದ ಉಳಿಕೆ ಅಧಿಕಾರವು ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವ ರಾಜ್ಯದ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ತಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಡಾ. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದಂತೆ, ರಾಜ್ಯವು ಪಟ್ಟಿ II ಅಥವಾ ಪಟ್ಟಿ III ರಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ ಉಳಿಕೆ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಚಲಾಯಿಸಬಹುದು. ಇದನ್ನು ಇಂಡಿಯನ್ ಟೂರಿಸ್ಟ್ ಕಾರ್ಪೋರೇಶನ್ ವಿ. ಸ್ಟೇಟ್ ಆಫ್ ಹರ್ಯಾಣಾ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ದೃಢಪಡಿಸಿದೆ.
ರಾಜ್ಯಗಳ ಅಧಿಕಾರ
ಪಟ್ಟಿ 1 ರ ನಮೂದು 54 ಖನಿಜ ಹಕ್ಕುಗಳ ಮೇಲೆ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ. ಇದು ಖನಿಜಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಪಟ್ಟಿ II ರ ನಮೂದು 50 ರಲ್ಲಿ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವ ರಾಜ್ಯದ ಅಧಿಕಾರವು ಕೇಂದ್ರದ ಪಟ್ಟಿ I ರ ನಮೂದು 54 ರಲ್ಲಿನ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಚಲಾಯಿಸುವುದರಿಂದ ಅಥವಾ ಗಣಿ ಕಾಯಿದೆಯ
ಜಾರಿಯಿಂದ ಕುಂಠಿತವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಖನಿಜ ಹೊಂದಿರುವ ಭೂಮಿ ಮೇಲಿನ ತೆರಿಗೆಯು ಖನಿಜಗಳ ಮೇಲಿನ ತೆರಿಗೆ ಅಲ್ಲ. ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ತೆರಿಗೆಯ ಆಧಾರ ಭೂಮಿ ನೀಡುವ ಖನಿಜಗಳ ಮೌಲ್ಯವಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಕಟ್ಟಡಗಳ ಮೇಲೆ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವು ಬೇರೆ ಮೂಲದಿಂದ ಬಂದಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ನಮೂದು 50 ರಲ್ಲಿ ಖನಿಜ ಹಕ್ಕುಗಳ ಮೇಲೆ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವ ಅಧಿಕಾರದ ಜೊತೆಗೆ, ನಮೂದು 49 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಗಳು ಖನಿಜ ಹೊಂದಿರುವ ಭೂಮಿ ಮೇಲಿನ ತೆರಿಗೆಯು ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿವೆ.
ತೀರ್ಮಾನ
ಗಣಿ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ರಾಯಧನ ಇದ್ದರೂ ಖನಿಜಗಳ ಮೇಲೆ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವುದು ಸಿಂಧುವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕೋರ್ಟ್ ಹೇಳಿದೆ. ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ತರ್ಕವು ನಮಗೆ ಮುಂದಿನ ದಾರಿಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ರಾಜ್ಯಗಳು ಏಳನೇ ಶೆಡ್ಯೂಲ್‌ನ ಪಟ್ಟಿ II ರ ನಮೂದು 50 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಖನಿಜಗಳ ಮೇಲೆ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಪಟ್ಟಿ II ರ ನಮೂದು 49 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಖನಿಜ ಹೊಂದಿರುವ ಭೂಮಿಗೆ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿವೆ. ನಮೂದು 49 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡುವ ವಿಧಾನವು ಖನಿಜಗಳಿಂದ ರಾಯಧನ ಅಥವಾ ಖನಿಜಗಳ ಮೌಲ್ಯವಾಗಿರಬಹುದು. ಪಟ್ಟಿ II ರ ನಮೂದು 50 ಪಟ್ಟಿ I ರ ನಮೂದು 54 ಗೆ ಅಧೀನವಾಗಿದ್ದರೂ, ನಮೂದು 49 ರಲ್ಲಿ ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಕಟ್ಟಡಗಳಿಗೆ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವು ಪಟ್ಟಿ 1 ರ ನಮೂದು 54 ಗೆ ಅಧೀನವಾಗಿಲ್ಲ.
ಈ ತೀರ್ಪು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಆದಾಯ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಆದಾಯ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಇತರ ವಿಧಾನಗಳಿಗೆ ಹಸಿರು ಬೆಳಕನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಈ ತೀರ್ಪು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಹಣಕಾಸಿನ ವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಕ ಚಲಾಯಿಸಬಹುದಾದ ನಿಯಂತ್ರಕ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತದೆ.
ಒಟ್ಟಾರೆ, ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ರಾಜ್ಯಗಳ ಅಧಿಕಾರದ ಪರವಾಗಿ ವಿವಾದವನ್ನು ನಡೆಸುವ ಮೂಲಕ ಆದ್ಯತೆಯ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿಲ್ಲ ಆದರೆ ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಅಧಿಕಾರಗಳ ನಡುವೆ ಯಾವುದೇ ಸಂಘರ್ಷ ಉಂಟಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಮಾತ್ರ ಹೇಳಿದೆ.
ನಂತರ, ಆಗಸ್ಟ್ 14 ರ ಆದೇಶದ ಪ್ರಕಾರ, ಹೇರಿಕೆಗಳು ಪೂರ್ವಾನ್ವಯ ಆಗುತ್ತವೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಹೇಳಿದೆ. ಆದರೆ ಏಪ್ರಿಲ್ 1, 2005 ರ ಹಿಂದಿನ ವಹಿವಾಟಿನ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ತೆರಿಗೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಬಾಕಿ ತೆರಿಗೆಗಳನ್ನು 1 ಏಪ್ರಿಲ್ 2026 ರಿಂದ 12 ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕಂತುಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹೇಳಿದೆ.
ಕಡೆನುಡಿ
ಆದಾಯ ಗಳಿಸಲು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧಿಕಾರ ಇರಬೇಕು. ಇದು ದೇಶ ಅಥವಾ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಹಾನಿಕಾರಕವಲ್ಲ. ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ವಿಶ್ವಾಸವಿಡಬೇಕು. ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಖಾಸಗಿ ಪಕ್ಷಗಳು ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲು ಆಯಾ ರಾಜ್ಯಗಳು ತೆರಿಗೆ ದರಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಇರಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮತ್ತು ಅದೇ ವೇಳೆ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲು ರಾಜ್ಯಗಳು ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.